CHỮ TÀI ĐI VỚI CHỮ TAI MỘT VẦN

Đọc Kim Vân Kiều Truyện của Thanh trung tâm Tài Nhân, ngay từ đông đảo dòng đầu tiên cho đến những mẫu cuối cùng, tôi đã cảm thấy sự khác biệt rất rõ với Truyện Kiều của Nguyễn Du, nhất là triết lý nhân sinh ngấm đẫm vào từng trang thơ với thuyết Tài - Mệnh tương đố cũng tương tự quan niệm về chữ tâm của Nguyễn Du. Vào phạm vi bài viết, tôi chỉ đề cập đến điều này trong đoạn khởi đầu và đoạn kết của Truyện Kiều.

Bạn đang xem: Chữ tài đi với chữ tai một vần

Mở đầu Kim Vân Kiều truyện, sau khoản thời gian dẫn 8 câu thơ thất ngôn tả cảnh mùa xuân, hội Đạp Thanh, nói đến phận bạc đãi duyên may, tác giả viết: “Xưa nay, đại phàm những bậc mĩ nhân tuyệt sắc, hay không thừa kế hạnh phúc giàu có mà hay gặp những cảnh khắt khe, khổ sở. Xem như Chiêu Quân, Quý Phi, Phi Yến, Linh Đức, Tây Tử, Điêu Thuyền... Toàn là đông đảo bậc hương thơm trời sắc nước cả, nhưng mà số mệnh tất cả ra gì đâu. Đó chẳng qua là nhỏ tạo ghét ghen, đã mang lại 10 phần nhan sắc thì bắt cần chịu 10 phần phân tách mạ, sẽ cho một chút tài tình, lại tăng lên mấy tầng nghiệp chướng”.

Tranh phỏng tác của họa sỹ Mai Hoa

Mở đầu Truyện Kiều là phần lớn câu thơ mà phần đông người Việt Nam nào cũng thuộc làu:

Trăm năm vào cõi bạn ta

Chữ Tài chữ Mệnh khéo là ghét nhau

Trải sang 1 cuộc bể dâu

Những điều nhận ra mà âu sầu lòng

lạ gì bỉ sắc bốn phong

Trời xanh quen thuộc thói má hồng đánh ghen

Cảo thơm lần giở trước đèn

Phong tình cổ lục còn truyền sử xanh.

Cái “cõi fan ta” ấy thực tế không cần chỉ là đông đảo thân phận thiếu nữ và cũng chưa hẳn chỉ là “trăm năm”. Loại sự biến chuyển cải khó lường “bãi biển thành nương dâu” ấy chính là triết lý nhân sinh, nỗi niềm cố sự sẽ thành nổi bật có sức bao gồm rất cao, đọc lên nghe có nào đấy ngậm ngùi, buộc fan ta buộc phải suy ngẫm, chiêm nghiệm, đề xuất tự soi xét phiên bản thân với thời cuộc. Trải sang một cuộc bể dâu/ đa số điều trông thấy mà khổ cực lòng. “Những điều trông thấy” của Nguyễn Du, dẫu được viết như là đề từ của “Đoạn trường Tân Thanh” (Truyện Kiều) nhưng không những gói gọn một trong những kiếp người, những thân phận được rước từ Kim Vân Kiều truyện mà lại là cả một “cõi bạn ta” Nguyễn Du từng chứng kiến, từ tín đồ gảy đàn ở Long Thành (Long Thành gắng giả ca), từ gần như kiếp cô hồn trong Văn chiêu hồn và những cảnh ngộ trong Sở kiến hành lần công ty thơ đi sứ Trung Quốc cũng tương tự sự biến hóa cải khôn lường của triều đình bên Lê, gia tộc chúng ta Nguyễn Tiên Điền mà một trong những năm mon gió bụi, bên thơ đã làm qua. Dẫu “đau đớn lòng”, đơn vị thơ vẫn kêu lên “tiếng kêu bắt đầu đứt ruột” (Đoạn ngôi trường tân thanh) nhằm thức tỉnh giấc cả núm giới.

Ở đoạn kết cũng vậy, triết lý nhân sinh, thuyết Tài - Mệnh tương đố và những đúc rút về cuộc sống thể hiện giải pháp nói rất riêng của Đại thi hào Nguyễn Du:

Ngẫm tuyệt muôn sự tại trời

Trời kia vẫn bắt làm người có thân

Bắt phong trần yêu cầu phong trần

Cho thanh cao mới được phần thanh cao

tất cả đâu thiên vị người nào

Chữ Tài chữ Mệnh dồi dào cả hai.

Trong đời sống hàng ngày, quần chúng ta thường xuất xắc đúc kết: Cũng là chiếc số cả, toàn bộ do trời định, trời yêu mến thì hồ hết sự xuất sắc đẹp, suôn sẻ, ko thương thì đen đủi ro, xấu số cũng đành chịu. Hoặc giả: bao gồm duyên, giỏi phúc thì mang được chồng giàu sang, phú quý, còn vô duyên, hồng nhan bạc mệnh thì như cánh hoa tàn. Trong Truyện Kiều, những lần Nguyễn Du đã khiến cho nhân thiết bị Thúy Kiều cảm thấu thâm thúy triết lý này và gật đầu đồng ý quy cơ chế Tài - Mệnh tương đố:

Hạt mưa sá nghĩ về phận hèn

Liều mang tấc cỏ quyết đền tía sinh...

Phận dầu, dầu vậy, cũng dầu...

Xem thêm: Những Điểm Mới Trong Thi Cấp 3 Năm 2018, Lịch Thi Lớp 10 Tại Tp Hcm Năm 2018

Đến phong trần, cũng phong trần như ai...

Thân lươn bao cai quản lấm đầu

Tấm lòng trinh trắng lần sau xin chừa…

Thời nay, đọc số đông câu ấy lên Ngẫm hay muôn sự tại trời/ Trời kia đang bắt làm người có thân/ Bắt phong trần đề xuất phong trần/ mang lại thanh cao mới được phần cao quý nghe có nào đấy cam chịu, thủ phận thủ thường, ko phù hợp, nhưng không ít người dân vẫn mê say ngâm ngợi, duy nhất là những người có tuổi. Nguyễn Du đang nâng ý niệm về chữ “thân” vào ca dao: Thân em như phân tử mưa sa/ phân tử rơi xuống giếng hạt vào vườn cửa hoa, Thân em như dải lụa đào/ Phất phơ thân chợ biết vào tay ai, Thân em như hạc đầu đình/ mong bay không chứa nổi bản thân mà bay thành một triết lý: Muôn sự trên trời, trời cơ bắt mỗi người có một thân phận và tín đồ càng tài giỏi thì mệnh càng bạc. Tài - Mệnh luôn tương ứng cùng với nhau:

Có tài cơ mà cậy đưa ra tài

Chữ Tài ngay thức thì với chữ Tai một vần

Đã có lấy nghiệp vào thân

Cũng chớ trách lẫn trời gần, trời xa.

Lời răn dạy ấy đặt trong yếu tố hoàn cảnh xã hội bình đẳng và tiến bộ, ngày nay, lúc người thanh nữ đã được giải phóng, gông cùm của làng mạc hội phong loài kiến đã hoàn toàn bị xóa khỏi thì không tương xứng nhưng đặt vào thực trạng xã hội vn thế kỷ XVIII, đặc biệt là với những cô gái tài sắc, nhiều khát vọng tình yêu với khát vọng đổi đời mới thấy đúng theo lý. Đây cũng đó là sự xích míc trong nội tại tâm hồn, tư tưởng của Nguyễn Du: vừa muốn giải phóng cho tất cả những người phụ nữ, đề cao tình yêu với tài sắc của họ, vừa muốn an ủi họ hãy đồng ý sự nghiệt xẻ của số phận (mà thực chất là đồng ý sự trái ngang do các thế lực cường quyền sản xuất nên).

Điều khác hoàn toàn của Nguyễn Du với các nhà bốn tưởng, các bậc thức giả đương thời là ông đã tôn vinh chữ Tâm, review nó gấp 3 lần chữ Tài. Điều này đã trở thành triết lý kinh điển của thi nhân hàng trăm ngàn năm qua luôn luôn được tín đồ đời sau đề cập và ghi nhận. Cho tới hôm nay, đa số người vẫn coi chính là lời răn dạy cho khách hàng trong công việc cũng như trong cuộc sống:

Thiện căn sinh sống tại lòng ta

Chữ trung ương kia new bằng bố chữ Tài.

Sự cách tân và phát triển cái Thiện - yếu tố đạo đức xã hội đã có nền móng từ tương đối lâu trong cuộc sống nhân dân, là căn cốt, cỗi rễ của nhân biện pháp con fan trở thành chữ Tâm là 1 trong bước chuyển trong triết lý nhân sinh của Nguyễn Du, một con người từng trải qua nhiều cảnh ngộ, buộc phải quăng quật giữa mưa gió cuộc đời, ngấm thía tương đối nhiều nỗi buồn bã của con người. Nguyễn Du sẽ gửi gắm suy nghĩ, đúc kết của bản thân về chữ trung ương (hay nói một cách khác là tình người, là tấm lòng yêu thương thương bé người, là đạo đức nghề nghiệp xã hội) vào siêu phẩm Truyện Kiều.

Nếu đem so sánh với cái xong có hậu của Truyện Kiều thì khôn xiết hợp lý: bạn sống có tâm đã có được đáp đền, kẻ bạc ác đã biết thành trừng trị, thanh nữ Kiều sau 15 năm tủi nhục vẫn được đoàn viên Hoa tàn và lại thêm tươi/ Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. Mà lại thực tế, hầu như triết lý ấy còn tồn tại một tầm rộng lớn hơn, vượt ra ngoài Truyện Kiều, trở thành một lời răn dạy dỗ như tục ngữ, thành ngữ của nhân dân, trở thành chính sách sống và có tác dụng việc, ứng xử trong phạm trù đạo đức của rất nhiều tầng phần bên trong xã hội, trường đoản cú trí thức, nghệ thuật sĩ mang lại nông dân, công nhân, tiểu thương, người bác sĩ, fan chiến sĩ...

Sức sống, sự lan tỏa, lay động, ngộ ra của câu thơ: Chữ trọng tâm kia new bằng tía chữ Tài thực sự đã vượt ra phía bên ngoài tầm thời đại Nguyễn Du, vượt ra ngoài không khí biên giới Việt Nam, biến đổi giá trị xuyên thời đại. Sau này, quản trị Hồ Chí Minh đã cải tiến và phát triển hai vế chổ chính giữa - Tài thành Đức - Tài. Người nói: “Có Tài mà không tồn tại Đức thì thành fan vô dụng. Tất cả Đức mà không tài năng thì thao tác làm việc gì cũng khó’’. Triết lý sống trung tâm - Tài của Nguyễn Du có mức giá trị bền lâu trong đời sống, giúp cho đạo đức làng hội luôn bền vững, góp phần xây dựng phẩm hóa học con tín đồ mới Việt Nam tương tự như mọi xã hội khác trên nạm giới. Đây chính là sự vượt xa về tầm bốn tưởng cũng tương tự tài năng của Nguyễn Du so với Thanh trọng tâm Tài Nhân.